بزرگترین غار دستساز جهان
جام جم - غار سنگشکن که از آن به عنوان غار سنگ اشکن، سنگ شکنان و سنگ تراشان نیز نام برده میشود در دامنهٔ شمالی البرز کوه، در جنوب شهر جهرم قرار دارد.
فاصله غار یاد شده تا شهر جهرم سه کیلومتر و تا مرکز استان شیراز، ۱۸۵ کیلومتر است. این غار مصنوعی بینظیر و شگفت انگیز در ابتدای درهٔ قلات و در زیر پشتهای در قسمت شرقی آن واقع شده است.
غار سنگ شکنان مجموعهای از دهانهها و ستونهایی است که به صورت دالانهای متقاطع دیده میشود. این دالانها بر اثر برداشت و استخراج سنگهای سفید آهکی و دولومیتی به وجود آمدهاند و از آن به عنوان بزرگترین غار مصنوعی جهان یاد میکنند. البته غارهای مصنوعی بزرگتر از این غار در جهان وجود دارد، اما اکثر آنها به شکل یک تونل یا دالان سراسری هستند و بر اثر استخراج مواد معدنی با وسایل مکانیکی و ماشین آلات مختلف ایجاد شدهاند؛ بنابراین میتوان گفت غاری بزرگتر از این غار که کاملا دست ساز و به این شکل خاص یعنی دارای دالانها، ستونها و دهانههای متعدد باشد وجود ندارد.
در این مکان چند سنگشکن به کار برداشت سنگ مشغول بودند. هر کدام از آنها در یک مسیر و دهانه، سنگ برداشت میکردند و برای جلوگیری از ریزش سقف هر از چند متر قسمتی را باقی میگذاشتند تا به صورت یک ستون نگهدارنده عمل کند. به این دهانهها یا دالانها، اصطلاحاً «کارخانه» میگفتند.