نکات قرآنی،استاد مسعود ریاعی،نکات قرآنی شماره 10 - عقل فعال
در قرآن به رسولان بسیاری اشاره شده است. رسولانی که همه از یک جنس نیستند، متنوع و متعددند. هر کدام نوع و جنس و ماموریت خاص خود را دارند. برخی از جنس ملائکه اند و برخی از جنس مردم، “مِنَ المَلائِکَةِ رُسُلاً و مِنَ النّاسِ”. برخی جنسیت شان بشری است. از گوشت و پوست و استخوان اند، غذا می خورند و در بازارها راه می روند. برخی از جنس نور اند. غذای شان نورانی است. اهل خوردن گوساله ی بریان شده ی ابراهیم(ع) نیستند! از جنس انرژی لطیف اند. با این همه، هر کدام دارای مراتب و درجات خویش اند. و وجودشان متناسب با نوع ماموریتشان در هستی است … در این میان رسولی است نورانی که در عمق وجود آدمی است. میتوانی نام آن را “عقل فعال” بگذاری.
هنگامیکه قرآن می فرماید؛”جاءَکُم رَسُولٌ مِن عِندِالله…”(رسولی از نزد خدا، به سوی تان آمد…!)، و در آیه ای دیگر می فرماید؛ “خداوند، میان آدمی و قلبش است”، “واعلَمُوا اَنَّ اللهَ یَحُولُ بَینَ المَرءِ و قَلبِهِ”، این به ما می فهماند که این “رسول” [ که از فرط عظمت به سیاق “نکره” آمده]، از عمق وجود خودت، بسویت می آید. زیرا طبق نص صریح قرآن؛ این رسول از “نزد خدا” می آید و خداوند، خود نزد قلب بنده ی مؤمن اش است. ” قَلبُ المُؤمنِ عَرشُ الرَّحمنِ”. این نکته مؤید آن است که چنین روندی کاملاً درونی و باطنی است. یک سالک، تمام تلاشش این است که با سلوکش، به این رسول، به این نور، به این عقل فعال، و در یک کلام به چشمه ی خویش واصِل شود و مستقیماً از آگاهیها و توانمندیهای آن بهره مند گردد. ای دوست، برخورداری از این “رسول نورانی”، نگاهت را به جهان عوض می کند و دیگر آن کسی نخواهی بود که قبلاً بوده ای. پس فرصت با او بودن را از دست مده. درست است که این رسول، از نزد خدا می آید، و هدیه ی اوست، اما اگر ما آماده ی دریافتش نباشیم، از دستش می دهیم و به ظلمات بیشتری فرو می رویم. برای دریافت آن، باید از پوسته ی ذهنت بدر آیی. برداشت ها، قضاوت ها و دانسته های ناقصت را که مانع وصل اند، بدور بریزی و “تسلیم محض” شوی.
برگرفته شده از آثار استاد مسعود ریاعی
